از جمله کسانی که هنگام مرگ نزد محتضر حاضر می شود، شیطان است.
او برای گرفتن و فریفتن ایمان مؤمن حضور می یابد. در روایتی صفوان
بن مهران از امام صادق علیه السلام نقل می کند که فرمودند:
هنگامی که مرگ یکی از دوستان ما فرارسد، شیطان از جانب راست و
چپ او می آید (و او را احاطه می کند) تا از ایمان و اعتقادی که دارد،
بازش دارد (و نگذارد با ایمان از دنیا برود) ولی خداوند مانع او می شود
و به همین دلیل می فرماید:
یثبت الله الذین آمنوا بالقول الثابت فی الحیاه الدنیا و فی الآخره؛ (1)
خداوندمؤمنان رابا گفتار ثابت واستوار(عقیده صحیح و محکم) درحیات دنیا
و آخرت پا برجا و ثابت می دارد.
از روایت دیگری استفاده می شود که وقتی ابلیس ملک الموت همراه با پانصد
فرشته از فرشتگان را می بنید که با کیفیت خاصی برای قبض روح مؤمنی
می آیند، دست بر سر گذاشته و فریاد می کشد. در این هنگام لشکریانش
علت را جویا می شوند و گویند: ای سرور ما چه اتفاقی برای شما افتاده
(مالک یا سیدنا؟) جواب می دهد: آیا نمی بینید که به این بنده چگونه کرامتی
عطا شده است؟! چرا غفلت کردید و نتوانستید او را فریب داده و گمراه کنید؟
! (این کنتم عن هذا؟) گویند ما درباره ی او تلاش خود را کردیم؛ ولی او از ما
پیروی نکرد (جهدنا به فلم یطعنا). (2)
